Pha chế sơn xe ô tô đòi hỏi gì ở người thợ?

Pha chế sơn xe ô tô cũng được xem như là 1 nghệ thuật đòi hỏi tính tỉ mỉ, cẩn thận của người thợ. Giống như 1 người họa sĩ, người thợ sơn phải làm sao cân đong đo đếm để pha chế màu sơn chuẩn. Khi sơn lên xe đảm bảo màu đẹp như màu gốc hoặc chuẩn như màu trong catologe. Thông thường công việc pha sơn sẽ giao cho tổ trưởng tổ sơn – người có nhiều kinh nghiệm về sơn và pha màu. Hiện nay màu sơn được pha dựa trên phần mềm chuyên dụng. Tuy vậy kỹ thuật sơn ô tô của người thợ cũng quyết định 30-40% chất lượng màu sơn xe.

Những nguyên tắc pha màu sơn xe ô tô

Để pha chế sơn xe ô tô chuẩn, điều đầu tiên người thợ sơn phải nắm rõ quy tắc pha màu.

Màu trung gian

Là màu được tạo ra do sự pha trộn giữa 2 màu đứng cạnh nhau trên vòng thuần sắc tạo nên sự hòa quyện nhẹ. Trên vòng thuần sắc, các màu bậc 4, 5, 6 có vai trò là những màu trung gian. Từ 3 màu cơ bản ban đầu đỏ cờ, vàng chanh, xanh biển, lam, ta có một số nguyên tắc pha màu như sau:

• CAM (orange ) = đỏ + vàng
• TÍM (violet) = đỏ + lam
• LỤC (green) = vàng + lam
• NÂU (brown) = đỏ + vàng + lam
• XANH LÁ MẠ (??) = vàng + đen

Vòng thuần sắc- Nguồn gốc màu cơ bản để pha chế sơn xe ô tô

Để làm giảm sắc hoặc tạo màu xám cho bất cứ màu nào, có thể thêm vào một lượng nhỏ màu đen, nâu hay xám. Hoặc trộn với các màu bổ sung cho nó, hoặc trộn với màu đối nghịch của nó.

Các màu nghịch căn bản là: vàng – tím, cam – xanh da trời, đỏ – xanh.

Trắng kẽm làm màu sạch hơn, muốn có sắc màu được sáng hơn thì nên trộn màu đó với màu lạnh hoặc màu trắng.

Để pha trộn một màu đặc biệt trước hết phải chọn được màu gần giống màu đó. Rồi từ từ pha thêm các màu để đạt được màu mong muốn. Đôi khi ta chỉ nên dùng tối đa 3 màu. Nếu bạn pha một màu khác vào màu chính mà hỗn hợp trở nên tối thì nên dừng lại, vì nếu pha thêm nữa thì chắc chắn hỗn hợp đó sẽ trở thành màu đen ngay.

• Xanh da trời = xanh Cerulean+trắng kẽm.
• Màu mây nhẹ = xanh Cobalt (xanh Ultramarine)+đỏ Indian.
• Bầu trời xám đậm = xanh Phthalo+đỏ Indian.
• Xám trời dịu = vàng Cadmium+đỏ Vermilion.
• Màu da người = vàng Ochre+đỏ Vermilion+trắng (tạo sắc độ)
• Xanh lá cây = Viridian+đỏ lợt
• Xám = đỏ Indian+đen ngà.
• Bóng tối = đỏ Indian+nâu đất Raw.
• Tóc hung = vàng lợt Cadmium+trắng.

Có hai màu cơ bản: đỏ là màu nóng, xanh là màu lạnh. Nhưng khi ta trộn 3 màu cơ bản thì tùy tính chất của màu mà ta gọi là “nóng” hoặc “lạnh”. màu xanh lá có ít xanh lơ thì gọi là lạnh. Còn màu đỏ có ít xanh lơ như đỏ đậm Alizarin thì gọi là màu “đỏ mát”. Và màu đỏ lợt Cadmium thì gọi là màu “nóng”.

Màu đỏ đô hay boóc đô (hay chính xác hơn là màu đỏ của rượu vang bordeaux) được pha bằng cách dùng màu đỏ tươi (đỏ cờ) pha 1 tí mau xanh hoặc màu tím vào.

Cũng như vậy nếu muốn màu rêu thì dùng xanh lá cho tí màu đỏ vào.

Bạn nên làm quen với các hệ màu – không gian màu

• Màu dương RGB (red green blue) pha 3 màu sẽ được trắng
• Màu âm CMYK – cyan magenta yellow black – pha 3 màu đầu sẽ được màu xám đen, 4 màu sẽ có màu đen.

Dùng photoshop, nháy chuột vào các ô màu sẽ thấy hiện ra các giá trị RGB và CMYK.

Không có công thức chung để pha chế sơn ô tô trừ phi bạn có các pigment chuẩn vd pigment ICI chẳng hạn.

Một số màu pha cơ bản sơn xe

• Xanh lá = 1 phần xanh dương (bluesky) + 5 phần vàng
• Cam = 1 phần đỏ cờ + 5 phần vàng
• Rêu = 5 phần xanh dương + 25 phần vàng + 1 phần đỏ
• Đỏ đô = 10 phần đỏ cờ + 1 phần xanh bluesky
• Tím nho = 5 phần đỏ cờ + 1 phần xanh bluesky
• Nâu chocolate = 5 phần đỏ + 3 phần xanh bluesky

Dụng cụ để pha chế sơn xe ô tô

• Dàn máy pha màu vi tính: Đây là thiết bị được rất nhiều garage, cửa hàng sơn sử dụng để pha màu. Với ưu điểm pha màu chuẩn xác, công thức màu được cập nhật liên tục. Dàn máy pha chế sơn xe ô tô giúp các garage tiết kiệm thời gian, công sức và nguyên liệu (vì pha thủ công nếu hỏng sẽ phải làm lại rất tốn nguyên liệu).
• Máy lắc sơn xe: Sau khi màu được pha trên máy lắc sẽ chuyển lon sơn màu pha qua máy lắc cho đều màu.
• Một số người thợ tay nghề cao, không sử dụng máy pha màu tự động thì sẽ dùng các cốc chia độ. Cốc có các tỉ lệ khác nhau dễ dàng cho người thợ tính toán pha màu. Tuy nhiên độ chính xác màu sẽ không tối ưu bằng việc sử dụng thiết bị.